Świat oszalał na jego punkcie. Niepozorny, mały zielony owoc ma ogromną rzeszę wiernych fanów. Hashtag #avocado na samym Instagramie osiągnął już ponad 10.9 mln publikacji. Chwalimy się młodymi sadzonkami z pestek, pokazujemy nasze fit dania, tworzymy kolejne zabawne memy. Skąd jednak taka popularność? Jaka jest historia i właściwości tej rośliny?

A imię jego…

Nazwa awokado wywodzi się od azteckiego słowa āhuacatl, oznaczającego… jądra. Zastanawiając się nad kształtem owoców, nie można za to specjalnie winić Azteków… Niemniej obecnie awokado zaliczane jest w poczet super food i dostępne przez cały rok, gości na naszych stołach już nie tylko od święta. Nie zawsze jednak tak było.

Za kolebkę tego owocu uznawany jest Meksyk i choć obecnie uprawiane jest w wielu krajach, to właśnie tu produkuje się go najwięcej. Awokado było składnikiem diety ludności Ameryki Południowej już ok. 10 000 lat p.n.e. Znaleziska archeologiczne z obszaru Huaca Prieta u wybrzeży Peru potwierdzają zarówno jego obecność na tych terenach, jak i sugerują, że było ono już transportowane z miejsca na miejsce.

Pierwszym Europejczykiem, który posmakował awokado, był podobno Martín Fernández de Enciso i to on opisał ten owoc w 1519 r. w książce "Summa de Geografía". Porównał je do pomarańczy, która w momencie pełnej dojrzałości zmienia kolor na żółty. Awokado stało się owocem powszechnie dostępnym w Europie w latach 60. XX w. Obecnie na całym świecie spożywa się ok. 5 mld awokado rocznie, z czego mniej więcej 1/3 pochodzi z Meksyku. Dzisiaj główne rejony uprawy to USA, Meksyk, Wyspy Karaibskie, Brazylia, Indonezja, Nowa Zelandia, Izrael i RPA.

Co siedzi w środku?

Awokado składa się z pestki, miąższu oraz ochronnej skórki. Miąższ stanowi od 53 do 82 proc. masy owocu. W jego głównych składników należy woda, tłuszcze, węglowodany, białko oraz błonnik. Wartość energetyczna owocu to ok. 160 kcal w 100g.

Ponadto awokado jest bogatym źródłem jednonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-9 oraz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6. Składniki te są podstawowym składnikiem błon komórkowych i doskonałym źródłem energii. Odpowiadają za prawidłowy rozwój komórek nerwowych oraz pomagają zahamować rozwój zmian miażdżycowych w naczyniach krwionośnych.

Owoc awokado jest też źródłem naturalnych antyoksydantów. Zaliczamy do nich zawartą w owocu witaminę A, C oraz E oraz składniki mineralne takie jak: mangan, miedź, selen oraz cynk. Awokado dostarcza też 81 µg kwasu foliowego w 100 g owocu. W organizmie odpowiada on za prawidłowy rozwój i funkcjonowanie układu nerwowego.

Zawarte w awokado: tiamina (B1), ryboflawina (B2), niacyna (B3), kwas pantotenowy (B5), pirodyksyna (B6) i biotyna (B7) odpowiedzialne są za wytwarzanie energii i prawidłowe przewodnictwo impulsów neuronowych, co za tym idzie - poprawiają funkcjonowanie układu nerwowego, immunologicznego oraz hormonalnego organizmu.Witamina K zawarta w miąższu awokado bierze bezpośrednio udział w procesie krzepliwości krwi a sterole roślinne zmniejszają wchłanianie cholesterolu w układzie pokarmowym i wspomagają wydalanie go.

Zawarta w owocu luteina i zeaksantyna to naturalne barwniki, karotenoidy, które nie są produkowane przez organizm, dlatego należy dostarczać je poprzez właściwą dietę. Poprawiają odbiór bodźców wzrokowych i niwelują uszkodzenia powstałe w wyniku działania wolnych rodników. No i wreszcie błonnik pokarmowy, który dzięki swoim właściwościom obniża stężenie lipidów we krwi. Zapobiega atakom wilczego głodu i zwiększa uczucie sytości po posiłku. Trudno się dziwić, że awokado zaliczane jest do grona super food.

Nie tylko zdrowe, ale i smaczne

Możliwości podania awokado są niemalże nieskończone. Nie powinna więc dziwić jego popularność. Kupując awokado, należy wybierać owoce miękkie w dotyku, jednak po dotknięciu skórka powinna powrócić do pierwotnego kształtu. Nie należy też ściskać owocu zbyt mocno ponieważ można uszkodzić miąższ, a wtedy po obraniu może się okazać, że w tym miejscu jest ciemny i nieapetyczny. Awokado spożywa się raczej na surowo, gdy owoc jest w pełni dojrzały. Ugotowany jest gorzki, a niedojrzałe owoce uważa się za trujące. Dojrzałe należy przechowywać w lodówce, zaś niedojrzałe można umieścić w papierowej torebce lub trzymać przez kilka dni w temperaturze pokojowej.

Przed spożyciem owoc trzeba rozciąć lub rozłamać i usunąć pestkę. Aby miąższ nie ciemniał w trakcie przygotowywania potrawy, należy go polać sokiem z cytryny. Można przyprawić miąższ solą i pieprzem albo czarnuszką i wyjadać go łyżeczką. Można położyć plasterki awokado na kanapce, bądź jako dodatek, np. do jajecznicy czy omletu. Niezwykle popularna jest też pikantna potrawa (guacamole) przyrządzana z utartego lub pokrojonego awokado doprawionego cebulą, czosnkiem, cytryną lub limonką, pieprzem, chili lub sosem tabasco i spożywana jako sos lub sałatka.

Jada się również awokado z cukrem lub słodkim sokiem owocowym, przygotowuje z niego lody, koktajle mleczne i sorbety. Podaje się je także z grapefruitami, ananasem czy owocami morza. Miąższ awokado jest tak bogaty w substancje tłuszczowe, że czasem nazywa się go zielonym masłem. Ciekawostka – podobno misjonarze hiszpańscy poddali owoc awokado takim samym regułom postu, jak mięso, za sprawą zawartości tłuszczu!

Tekst zweryfikowany przez Madalenę Hajkiewicz, dietetyczkę, psychodietetyczkę i autorkę bloga Wiem co jem (wiem-co-jem.pl/).